Hoe iemand denkt, voelt, reageert en zich gedraagt in intieme relaties wordt mede bepaald door zijn of haar hechtingstijl. Voor een deel is dat onbewust, juist dat deel kan zorgen voor problemen in een relatie en bij het zoeken van een partner. De daarvoor benodigde Implicit Association Tests heb ik in samenwerking met de Open Universiteit ontwikkeld. Deze ontwikkeling is een apart traject binnen mijn promotie onderzoek naar het verhogen van de slagingskans van partnerzoekenden. Ik wil weten in hoeverre je verleden je toekomst bepaalt. En dat wil ik ook wetenschappelijk aantonen!
Hoe iemand denkt, voelt, reageert en zich gedraagt in intieme relaties wordt mede bepaald door zijn of haar hechtingstijl, opgebouwd in de jeugd en gevormd door je ervaringen op school, in vriendschap, bij ontluikende liefdes en relatie ervaringen. Voor een deel weet je dat van jezelf, maar er is ook een deel wat op onbewust niveau werkt. En juist dat deel kan zorgen voor problemen in een relatie of bij het zoeken naar een partner. Maar dat onbewuste stuk is natuurlijk heel moeilijk grijpbaar. Als iemand het zelf niet weet, kun je er niet achter komen met een vragenlijst. Ook een interview gaat niet diep genoeg, afgezien van het feit dat het praktisch niet handig is om honderden mensen te moeten interviewen. Daarom hebben we een test ontwikkeld, een Implicit Association Test.
Er zijn wereldwijd al vele IATs, vooral die op het gebied van eigenwaarde is bekend, maar juist de test die ik nodig had voor mijn promotie onderzoek naar het verhogen van de slagingskans van partnerzoekenden, die bestond nog niet. Ik wil weten in hoeverre je verleden je toekomst bepaalt. En dat wil ik ook wetenschappelijk aantonen! En dat is niet in een paar maanden gedaan… Gelukkig kon en kan ik steunen op een fantastisch team bij de Open Universiteit. Professor dr. Jacques van Lankveld heeft in de afgelopen jaren al verschillende IATs ontwikkeld en kende de techniek voor het samenstellen van zo’n test. Associated Professor Johan Lataster hielp me met het bepalen van de inhoud van de schermen. Professor dr. Nele Jacobs (hoogleraar op twee universiteiten) is mijn steun en toeverlaat, praktisch en persoonlijk bij alle stappen van mijn promotie traject. Last but not least kon dr. Ron Pat-el, een geweldige statisticus en computer programmeur, me helpen bij de verwerking van de resultaten, waarvoor een R-script moest worden geschreven voordat de resultaten ingelezen konden worden in SPSS voor de analyses. Ik voel me vereerd dat ik met zulke vakmensen mag samenwerken!
We zijn een jaar bezig geweest met het ontwikkelen van de IATs, vervolgens een jaar met het testen van de IAT in het vooronderzoek, waarbij 137 mensen betrokken waren. Hoe hangen de verschillende factoren samen; wat is het verband tussen de onbewuste processen en de factoren die met de vragenlijst gemeten zijn; wat is de invloed van eigenwaarde op hechting en visa versa? Dit zijn enkele van de vragen die we in de verkennende studies hebben onderzocht. Ik ben dan twee jaar bezig, samen met mijn promotie team van de Open Universiteit, alleen al om dit nieuwe meetinstrument te verkrijgen.
Vervolgens hebben we hem benut in het onderzoek onder ruim 400 alleenstaanden die graag een partner willen. Daarvoor heb ik samen gewerkt met het geweldige toegewijde team van Mens & Relatie. Dertig consulenten en acht kantoormedewerkers hebben me geholpen proefpersonen te vinden. Bij het intakegesprek voor de bemiddeling (het eerste huisbezoek) heeft de consulent de mogelijke deelname aan het onderzoek besproken. Bij degenen die hieraan mee wilden werken, ruim 400 cliënten, is niet alleen een uitgebreide digitale vragenlijst afgenomen, maar ook zijn al deze cliënten nogmaals thuis bezocht voor het afnemen van de Implicit Association Test. Hiervoor hebben zeven onderzoeksassistenten gedurende anderhalf jaar heel Nederland rond gereisd om de testen bij de proefpersonen thuis af te nemen. Deze derde fase duurde anderhalf jaar, inmiddels zijn we dan vier jaar bezig. Na de statistische analyses van de metingen bij aanvang van inschrijving worden de cliënten gedurende anderhalf jaar gevolgd om de invloed van de factoren op de kans van slagen te bepalen. Last but not least volgt dan het grote moment: de resultaatmeting. Wie van de cliënten is erin geslaagd een partner te vinden en wie niet? Op grond van voorgaand wetenschappelijk onderzoek hebben we vooraf hypothesen opgesteld over welke persoonlijkheidskenmerken (bewust en onbewust) tot een hogere slagingskans zou kunnen leiden. Het moment dat duidelijk werd welke van deze hypothesen wel en niet juist bleken, betekende een belangrijke doorbraak. Niet alleen wetenschappelijk, maar ook maatschappelijk. Want dan is duidelijk, op welke persoonlijkheidsfactoren een interventie zinvol is. Enfin, dat ik pas van latere zorg, eerst komt de bewijsvoering middels de publicatie.
Na het samenstellen en ontwikkelen van de meetinstrumenten en het verzamelen van de data, komt de publicatiefase: in een internationaal gerespecteerd journaal. Hoewel ik al heel veel geschreven heb, is wetenschappelijk Engels echt weer een klasse apart, een hele uitdaging op zich. Dus als je je afvraagt waarom ik op het moment niet zo goed bereikbaar ben en niet beschikbaar ben voor afspraken, dan weet je dat ik me tot begin december weer begraven heb in het volgende onderdeel van mijn promotie traject.
Mijn promotie onderzoek naar de slagingskans van partnerzoekenden omvat verschillende aandachtsgebieden zoals hechting, eigenwaarde en persoonlijkheid. Daarbij meten we hechting en eigenwaarde ook op impliciet niveau. De daarvoor benodigde Implicit Association Tests hebben we zelf ontwikkeld. Deze ontwikkeling is een traject apart. Daarover gaat dit blog. Wil je meer weten over dit promotie traject en ook over de stappen die hierna zullen volgen, neem dan eens een kijkje op mijn website: https://www.liselottevisser.nl/promotie-onderzoek.